ദേശീയ രാഷ്‌ട്രീയ ചരിത്രത്തിൽ 2023 ജൂലൈ 18 സുവർണ ലിപികളിൽ രേഖപ്പെടുത്തപ്പെട്ടു കഴിഞ്ഞു. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ജനാധിപത്യ രാജ്യത്തു നിന്ന് ഏകാധിപത്യ ഭരണ ശൈലി എന്നേക്കുമായി ഉന്മൂലനം ചെയ്യാനുള്ള രാഷ്‌ട്രീയ മഹായാനത്തിന് ഈ ദിവസമാണ് ബെംഗളൂരുവിൽ തുടക്കം കുറിച്ചത്. ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ ഡവലപ്മമെന്റൽ ഇൻക്ലൂസിവ് അലയൻസ്- “ഇന്ത്യ” എന്ന പേരിൽ പുതിയൊരു രാഷ്‌ട്രീയ മുന്നേറ്റത്തിന് ബംഗളൂരുവിൽ ചേർന്ന 26 പ്രതിപക്ഷ പാർട്ടികളുടെ സംയുക്ത കോൺക്ലേവ് രൂപം നൽകി.

എല്ലാവരെയും ഉൾക്കൊള്ളുന്നു എന്നതാണ് ഈ സഖ്യത്തിന്റെ കാതൽ. ലക്ഷ്യം ഭരണത്തുടർച്ചയ്ക്കുള്ള നരേന്ദ്ര മോദിയുടെ മൂന്നാമൂഴത്തിനു തടയിടുക എന്നതും. രാഹുൽ ഗാന്ധിയാണ് ഇന്ത്യ എന്നു സഖ്യത്തിനു പേരിട്ടത്. മറ്റുള്ളവർ അത് അംഗീകരിക്കുകയായിരുന്നു. പ്രതിപക്ഷ സഖ്യത്തിന്റെ പേരു കേട്ടപ്പോൾത്തന്നെ നരേന്ദ്ര മോദിയും ബിജെപിയും ഒന്നു പേടിച്ചു. ഈ പേരിനെ കോടതി കയറ്റി ഭയപ്പെടുത്താനാണ് അവരുടെ ഇപ്പോഴത്തെ നീക്കം.
വിഘടനത്തിന്റെയും വെറുപ്പിന്റെയും വിദ്വേഷത്തിന്റെയും രാഷ്‌ട്രീത്തിനുള്ള ബദലാണ് “ഇന്ത്യ” എന്ന പുതിയ സഖ്യം. തകർന്നടിഞ്ഞുപോയ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ പുനരുജ്ജീവിച്ചിച്ച് പുതിയ വികസന തന്ത്രങ്ങൾ ആവിഷ്കരിക്കുന്ന ഡവലപ്മെന്റൽ അജൻഡയാണ് പുതിയ പ്രതിപക്ഷ സഖ്യത്തിനുള്ളത്. ഹിന്ദു, മുസ്ലിം, ക്രിസ്ത്യൻ, സിഖ്, പാഴ്സി, ജൈനൻ തുടങ്ങിയ സർവ മതങ്ങളെയും ഇന്ത്യയുടെ ഭിന്ന സംസ്കാരങ്ങളെയും ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഇൻക്ലൂസിവ് കാഴ്ചപ്പാടാണ് “ഇന്ത്യ” എന്ന പേരിനെ അന്വർഥമാക്കുന്നത്. തെക്കും വടക്കും കിഴക്കും പടിഞ്ഞാറുമുള്ള സകല സംസ്കാരങ്ങളെയും അത് ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. പാവപ്പെട്ടവരെന്നോ സമ്പന്നരെന്നോ വേർതിരിക്കാതെ സമസ്ത ജനങ്ങളെയും സമഭാവനയോടെ ഉൾക്കൊള്ളുന്നതാണ് അതിന്റെ പ്രത്യേകതയെന്ന് കോൺഗ്രസ് നേതാവ് രാഹുൽ ഗാന്ധി അസന്നിഗ്ധമായി പ്രഖ്യാപിച്ചിട്ടുണ്ട്.

പാർലമെന്റിലെ മികച്ച ഭൂരപിക്ഷത്തിനു പുറമേ ആകെയുള്ള 28 സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ 15 ഇടത്താണ് ബിജെപിക്കോ അവരുടെ സഖ്യ കക്ഷികൾക്കോ ഭരണമുള്ളത്. “ഇന്ത്യ” സഖ്യത്തിലെ 11 കക്ഷികളും വിവിധ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ ഭരണത്തിലുണ്ട്. രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും വലിയ ദേശീയ പാർട്ടിയായ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിനു പുറമേ, രണ്ടു സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ ഭരണമുള്ള ആം ആദ്മി പാർട്ടി, പാർലമെന്റിലെ രണ്ടാമത്തെ വലിയ പ്രതിപക്ഷ കക്ഷിയായ തൃണമുൽ കോൺഗ്രസ്, മൂന്നാമത്തെ വലിയ കക്ഷി ഡിഎംകെ, ബിഹാറിൽ ഭരണത്തിലുള്ള ഐക്യ ജനതാദൾ, കേരളത്തിൽ ഭരണത്തിലുള്ള ഇടതു മുന്നണി തുടങ്ങിയ കക്ഷികളെല്ലാം സംയുക്ത പ്രതിപക്ഷ ഐക്യ നിരയിലുണ്ട്.
രാഹുൽ ഗാന്ധിയുടെയും കൺഗ്രസിന്റെയും വലിയ ത്യാഗത്തിന്റെ സൃഷ്ടിയാണ് ഈ സഖ്യം. നിതീഷ് കുമാറിനെയും മമത ബാനർജിയെയും അരവിന്ദ് കേജരിവാളിനെയും മറ്റനേകരെയും ഈ സഖ്യത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തണണമെങ്കിൽ കോൺഗ്രസ് വളരെ കൂടുതൽ വിട്ടുവീഴ്ചയ്ക്ക് തയാറാകേണ്ടി വരും. ആ സന്നദ്ധതയാണ് ആദ്യം പറ്റ്നയിലും ഇപ്പോൾ ബംഗളൂരുവിലും ഇനി മുംബൈയിലും കൺഗ്രസ് പ്രകടമാക്കുന്നത്.
ഒന്നാം നരേന്ദ്ര മോദി സർക്കാരിൽ നിന്നു വളരെ ഭീതിതവും ഭീകരവുമാണ് രണ്ടാം നരേന്ദ്ര മോദി സർക്കാരെന്ന് ഏതു കുഞ്ഞിനു പോലും ഇപ്പോൾ തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയുന്നുണ്ട്.

കഴിഞ്ഞ 75 വർഷമായി നമ്മൾ പരിപാലിച്ചു പോറ്റിയ ജനാധിപത്യം ശക്തമായ ഏകാധിപത്യത്തിലേക്കും മതാന്ധതയിലേക്കും വഴിമാറുന്നതിന്റെ സൂചനകൾ കണ്ടു തുടങ്ങി. ഈ അപകടത്തിൽ നിന്നുള്ള രാജ്യത്തിന്റെ രക്ഷാകവചമാണ് “ഇന്ത്യ” എന്ന പുതിയ പ്രതിപക്ഷ ഐക്യനിര. പൊതു തെരഞ്ഞെടുപ്പിനു മുമ്പ് രൂപം കൊള്ളുന്ന രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും വലിയ പ്രതിപക്ഷ കൂട്ടായ്മയാണ് ഈ സഖ്യം.
2024ലെ പൊതു തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ബിജെപി നയിക്കുന്ന എൻഡിഎ വലിയ വെല്ലുവിളിയാണ് നേരിടാനിരിക്കുന്നത്. 2019ലെ അവരുടെ സഖ്യത്തിലെ പല പ്രമുഖരും ഇപ്പോൾ അവർക്കൊപ്പമില്ല. പല സംസ്ഥാനങ്ങളിലും അവർ നേടിയ മിന്നുന്ന വിജയം ഇന്ന് വെറും ഓർമ മാത്രമാണ്. കഴിഞ്ഞ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഗുജറാത്തിലും (26) രാജസ്ഥാനിലും (25) മുഴുവൻ സീറ്റുകളും ബിജെപി നേടി. മധ്യപ്രദേശിൽ 29ൽ 28 സീറ്റും അവർക്കായിരുന്നു. കർണാടകത്തിൽ 28ൽ 25 സീറ്റിലും എൻഡിഎ വിജയിച്ചു. പശ്ചിമ ബംഗാൾ, ബിഹാർ, ഒഡിശ, പഞ്ചാബ്, ഹരിയാന, ഹിമാചൽ പ്രദേശ്, ഛത്തീസ്ഗഡ്, ഉത്തർ പ്രദേശ് തുടങ്ങി വടക്കേ ഇന്ത്യയിലെമ്പാടും ബിജെപിക്ക് വൻ ഭൂരിപക്ഷം കിട്ടി. അങ്ങനെയാണ് അവർ ലോക്സഭയിൽ 300 സീറ്റ് കടന്നത്. എന്നാൽ പുതിയ പ്രതിപക്ഷ ഐക്യ സഖ്യത്തോടെ ഈ വോട്ട് ബാങ്ക് വല്ലാതെ ചുരുങ്ങും. സഖ്യത്തിനു ഫലപ്രദമായി പ്രവർത്തിക്കാനായാൽ ബിജെപിയുടെ കക്ഷിനില 200 ൽ തേഴേക്കു വരാമെന്നാണ് പൊതുവേ നിരീക്ഷകർ വിലയിരുത്തുന്നത്. ഈ സാധ്യതയും സാഹചര്യവും വളരെ മുമ്പേ, നൊബേൽ തേതാവ് അമർത്യാ സെൻ ചൂണ്ടിക്കാണിച്ചിട്ടുണ്ട്.

ഇന്ത്യ ഒരു ഫെഡറൽ സ്റ്റേറ്റാണ്. ഭിന്ന സംസ്കാരങ്ങളുടെയും ഭാഷകളുടെയും ജാതി സമുദായങ്ങളുടെയുമൊക്കെ സമ്മിശ്രം സമ്മേളനമാണ് ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയത. അവയുടെ ഓരോന്നിന്റെയും തിരസ്കരണമാണ് ബിജെപി പരീക്ഷിക്കുന്നതും പയറ്റി നോക്കുന്നതും. 38 അംഗ എൻഡിഎ സഖ്യത്തിൽ അവരുടെ ആശ്രിതന്മാരായ ചില കക്ഷികളുണ്ടെന്നല്ലാതെ, ദിശാബോധമുള്ള പ്രാദേശിക കക്ഷികളുടെ എണ്ണം തീരെയില്ല. അതിൽത്തന്നെ 22 കക്ഷികളും പാർലമെന്റിൽ ഒരാൾ പോലുമില്ലാത്ത ഈർക്കിൽ പാർട്ടികളുമാണ്. എഐസിസി ജനറൽ സെക്രട്ടറി കെ.സി. വേണുഗോപാൽ പറഞ്ഞതു പോലെ അവിടെ എല്ലാവരും നരേന്ദ്ര മോദിക്കു മാത്രം മാലയിട്ടു സ്വീകരിക്കുന്നു. എന്നാൽ “ഇന്ത്യ” എന്ന പുതിയ പ്രതിപക്ഷ സഖ്യത്തിന്റെ അവസ്ഥ അതല്ല. എല്ലാ സംസ്കാരങ്ങളെയും മതങ്ങളെയും പ്രദേശങ്ങളെയും ഭാഷയെയും ഒക്കെ ഉൾക്കൊള്ളുന്നതാണ് പുതിയ ഇന്ത്യയുടെ നയം. അതിന്റെ നേതാക്കളെ എല്ലാവരെയും മാലയിട്ടു സ്വീകരിക്കാനാളുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ തെക്കും വടക്കും കിഴക്കും പടിഞ്ഞാറും മധ്യത്തിലുമുള്ള പ്രമുഖ പ്രാദേശിക കക്ഷികളെല്ലാം പുതിയ സഖ്യത്തിലുണ്ട്. പ്രാദേശിക തലത്തിൽ പരസ്പരം മത്സരിക്കുകയും എന്നാൽ ദേശീയ തലത്തിൽ ബിജെപിക്ക് ബദലാകുകയും വേണമെന്ന നിർബന്ധ ബുദ്ധിയുള്ളവരാണ് അവരെല്ലാം. കേരളത്തിലെ ഇടതു മുന്നണിയും പശ്ചിമ ബംഗാളിലെ തൃണമുൽ കോൺഗ്രസും ഡൽഹിയിലെ ആം ആദ്മി പാർട്ടിയുമൊക്കെ ചില ഉദാഹരണങ്ങളാണ്.

നിലവിൽ സോണിയ ഗാന്ധി അധ്യക്ഷയായ യുപിഎ സഖ്യമയാണ് “ഇന്ത്യ” എന്ന പുതിയ സഖ്യമായി വിപുലപ്പെടുത്തപ്പെട്ടത്. പുതിയ സഖ്യം നിലവിൽ വരുന്നതോടെ പഴയ യുപിഎ സഖ്യം ഇല്ലാതാകും. 2004 മുതൽ 2014 വരെ ഇന്ത്യ ഭരിച്ച ഈ മുന്നണി രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും മികച്ച മതേതര ജനാധിപത്യ സഖ്യമായിരുന്നു. പ്രധാനമന്ത്രി പദത്തിലടക്കം കോൺഗ്രസ് വിചാരാധിഷ്ഠിതമായ വിട്ടുവീവ്ഴ്ചയ്ക്ക് സന്നദ്ധത അറിയിച്ചു കഴിഞ്ഞു. രണ്ടു തരത്തിലാണ് ഇതിനെ കോൺഗ്രസ് കാണുന്നത്. ഒന്ന്; തെരഞ്ഞെടുപ്പിനു മുൻപ് സംയുക്ത ദേശീയ പ്രതിപക്ഷ ഐക്യം. അതുവഴി ബിജെപിയുടെ മൂന്നാമുഴത്തിനു ശക്തമായ ബദൽ. അതു സാധ്യമായിക്കഴിഞ്ഞു. രണ്ട്: തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കഴിഞ്ഞ് സർക്കാർ രൂപീകരണത്തിന് സമവായത്തിലൂടെ പുതിയ സാരഥ്യം. അതും അസാധ്യമല്ല.

തിരസ്കരണമല്ല, ഉൾക്കൊള്ളലാണ് ഇന്ത്യയുടെ സംസ്കാരം. അതിർത്തിക്കപ്പുറത്തു നിന്നുള്ള ഭരണാധികാരികളെയും കച്ചവടക്കാരെയും മതങ്ങളെയുമൊക്കെ ഇന്ത്യ ഓരോ കാലത്തും സ്വീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. അതേ സമയം, ഇന്ത്യ എന്ന സംസ്കാരത്തെ ഒരാൾക്കും അടിയറ വച്ചിട്ടുമില്ല. ഇന്ത്യ എന്ന വിശാല പ്രതിപക്ഷ സഖ്യവും ഇതേ പാതയിലാണ്. സഖ്യത്തിലെ ആരും ആരെക്കാളും വലുതല്ല, തീരെ ചെറുതമല്ല. രാജ്യം അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന വിവിധ വെല്ലുവിളികൾ അതിജീവിക്കാൻ “ഇന്ത്യ” സഖ്യം 2024ൽ വിജയിച്ചേ പറ്റൂ. അതിനുള്ള അടിത്തറ ഒരുക്കങ്ങളാണ് ഇപ്പോൾ രാജ്യമെങ്ങും നടക്കുന്നത്.